Circulaire economie voor dummies

Nederland wil in 2050 een circulaire economie zijn. Hiervoor is het “Rijksbrede programma Circulaire Economie” ontwikkeld. De ambitie van het kabinet is om samen met maatschappelijke partners in 2030 vijftig procent minder gebruik te maken van primaire grondstoffen (mineraal, fossiel en metalen). We krijgen dus allemaal te maken met deze ambitie. Maar wat is nu precies een circulaire economie?

In de basis betekent een circulaire economie een economie waarin zo min mogelijk afval wordt geproduceerd. Het is een economisch systeem van gesloten kringlopen waarin grondstoffen, onderdelen en producten hun waarde zo min mogelijk verliezen en hernieuwbare energiebronnen worden gebruikt. 

Van lineair naar circulair
Moeder Aarde produceert geen blijvend afval. Haar circle of life kent een kringloop van ontstaan en vergaan zonder afval. Wat dood gaat wordt voedsel voor nieuw leven. Al het afval dat de natuur produceert gaat terug de natuur in. We noemen dat een circulaire model. De mens heeft in zijn economische circle of life tot nu toe gekozen voor een lineaire benadering. Dat wil zeggen dat we Moeder Aarde aanspreken op haar grondstoffen om onze producten te maken en die producten vervolgens weggooien als we ze niet meer willen of kunnen gebruiken. Deze lineaire benadering heeft schadelijke gevolgen voor het milieu: we putten Moeder Aarde uit en de afvalberg in de wereld groeit en groeit. Als we niks veranderen aan onze economie gaat de wereld dus langzaamaan naar de knoppen. 

Afbreekbaar en herbruikbaar 
Gelukkig worden er steeds meer producten geproduceerd die volledig composteerbaar en biologisch afbreekbaar zijn. Dit geldt ook voor veel verpakkingen. Op deze manier ontstaan er steeds meer producten waarbij geen waardevolle grondstoffen verloren zijn gegaan. 
Maar voor de meeste producten die we gebruiken geldt het bovenstaande verhaal niet. Een kapotte wasmachine is natuurlijk niet biologisch afbreekbaar. Hiervoor moeten we kijken naar de materialen waaruit zo’n wasmachine is gemaakt. Wat is daarvan nog te hergebruiken en sterker nog: hoe kunnen we een wasmachine opnieuw ontwikkelen zodat we zijn onderdelen zoveel mogelijk kunnen hergebruiken? Onderdelen die kwalitatief zo sterk zijn dat ze bijvoorbeeld voor een nieuwe wasmachine te gebruiken zijn. Op deze manier gooien we onze producten niet weg, maar brengen we het product terug, zodat deze opnieuw ingezet kan worden voor een nieuw product. Dan is de cirkel pas echt rond!

Ellen MacArthur Foundation
Maar we zijn er nog lang niet. Een economie bestaat uit een samenwerking tussen overheid, bedrijven en instellingen. Zo ook in een circulaire economie. De overstap naar circulair werken is nodig om een circulaire economie te bevorderen, maar dat is nog lang niet bij iedereen bekend of populair. De Ellen MacArthur Foundation, in 2010 opgericht door de Engelse oud-zeilster Ellen MacArthur, is een organisatie die zich inzet voor een circulaire economie. De stichting probeert de circulaire economie op de agenda te zetten van belangrijke spelers in de wereld, zoals politici en belangrijke zakenmensen. In een filmpje gemaakt door de Ellen McArthur Foundation wordt de circulaire economie in een notendop helder uitgelegd. Het is makkelijk te vinden op YouTube en zeker het kijken waard!

Meer informatie: www.ellenmacarthurfoundation.org en www.rijksoverheid.nl.