Biodiversiteit verbeteren met ‘ecologische vlotten’

In de vijver voor succulentenkwekerij Ovata in Bleiswijk zijn op 27 mei 2024 zoge- noemde ecologische vlotten te water gelaten. Studenten van Lentiz | MBO Oostland verkennen de komende maanden het effect daarvan op de biodiversiteit in en rond de vijver. Daarnaast vinden metingen plaats van de waterkwaliteit. Het project is een ini- tiatief van Stichting Innovatie Glastuinbouw Nederland (SIGN) en het Practoraat Circu- laire Tuinbouw.

In het project werken ondernemers, onderzoek en onderwijs samen als Fieldlab Biodiversi- teit en waterkwaliteit. Zo krijgen ondernemers de kans te innoveren met kennis vanuit het onderzoek en hebben studenten de ruimte om te experimenteren. Voor een toekomstbe- stendige glastuinbouw is biodiversiteit een belangrijk thema. Het gaat daarbij niet alleen om biodiversiteit in en om de kas, maar ook om de combinatie van biodiversiteit en opper- vlaktewaterkwaliteit.

Aquatische biodiversiteit

De ecologische vlotten zijn gemaakt van gerecyclede materialen en beplant met inheemse bloeiende planten. Doel is dat de vlotten daarmee een diversiteit aan insecten aantrekken. Daarmee bevorderen ze de biodiversiteit in en rond een open water. ‘Aquatische biodiver- siteit’ heet deze aanpak. De vlotten hebben ook een positief effect op waterkwaliteit – doordat zij nutriënten en chemicaliën kunnen opnemen- en op het waterleven.

SIGN startte enkele jaren geleden met de ontwikkeling van ecologische vlotten, destijds in samenwerking met Wageningen Universiteit & Research (WUR) en Waterschap Vallei en Ve- luwe. Ook in de gemeenten Alphen aan den Rijn en Steenbergen is ervaring opgedaan met eco-vlotten. Deze ervaringen worden nu in de kasomgeving toegepast.

Onderwijs, onderzoek en ondernemer

In het huidige project werken onderwijs, onderzoek en het bedrijfsleven samen. Studenten van Lentiz | MBO Oostland hebben de vlotten gemaakt in het SIGN Living Lab op de locatie Bleiswijk. Zij zullen de komende periode de effecten op de biodiversiteit scouten. Het vlotontwerp is tot stand gekomen op initiatief van SIGN na afstemming met Universiteit Utrecht, WUR en consultant LeAF. Tevens wordt een insectenhotel van rozenreststromen geïntroduceerd. Succulentenkweker Ovata in Bleiswijk stelde de vijver aan de voorzijde van het bedrijfspand beschikbaar voor het onderzoek. Zowel de studenten als het hoog- heemraadschap van Schieland en de Krimpenerwaard zullen de waterkwaliteit monitoren.

Eerste vlotten te water

De vlotten die op 27 mei te water zijn gelaten bij Ovata, zullen tot zeker volgend jaar drij- ven in de vijver voor het Bleiswijkse bedrijf. SIGN en partners verwachten dat andere on- dernemers in de regio ook aan de slag zullen gaan met de vlotten. Daarvoor zijn de eerste contacten gelegd. SIGN werkt hierin samen met onder meer Lentiz | MBO Oostland, WUR, Glastuinbouw Nederland en Greenport West-Holland.

Leren en experimenteren

De verwachting is dat de vlotten een positief effect zullen hebben op de biodiversiteit dankzij de diversiteit aan inheemse planten en het aantrekken van natuurlijke vijanden van plaaginsecten van kasteelten. Andere mogelijke effecten zijn een verbetering van de waterkwaliteit en een positief effect op de waarde van omliggende glastuinbouw.

Het belangrijkste aan het project is echter de verbinding tussen innovatie, onderwijs, on- derzoek en ondernemers. Het project met de vlotten draait voor SIGN dan ook vooral om het samen experimenteren en leren op de thema’s biodiversiteit en waterkwaliteit. Daar- mee is dit niet alleen een onderzoek naar ‘aquatische biodiversiteit’ en waterkwaliteit, maar ook naar de vraag hoe studenten, bedrijven en partners als waterschappen samen kunnen innoveren en leren.